โรคภูมิแพ้อาหารแฝง (Food Intolerance) คืออะไร ?

282
credit: freepik

โรคภูมิแพ้อาหารแฝง (Food Intolerance) ก็คือ ภาวะที่ร่างกายมีปัญหาในการย่อยหรือหรือดูดซึมอาหารบางชนิด สิ่งสำคัญคือต้องสังเกตว่า “ภูมิแพ้อาหารแฝง” นั้นแตกต่างจากการ “แพ้อาหาร” (Food Allergy)

โรคภูมิแพ้อาหารแฝงเป็นเรื่องปกติ ตามผลการวิจัยบางชิ้นระบุว่า อาจมี 15–20% ของประชากรที่ได้รับผลกระทบจากภาวะโรคนี้

ภูมิแพ้อาหารแฝง (Food Intolerance) พบได้บ่อยในผู้ที่มีความผิดปกติของระบบย่อยอาหาร เช่น โรคลำไส้แปรปรวน (IBS) ตามข้อมูลของ ibsnetwork ระบุว่า คนส่วนใหญ่ที่เป็นโรคลำไส้แปรปรวน มักมีอาการภูมิแพ้อาหารแฝง

ในขณะที่การ “แพ้อาหาร” (Food Allergy) นั้นเป็นผลมาจากปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกันต่ออาหารชนิดใดชนิดหนึ่ง แต่ภูมิแพ้อาหารแฝงมักเกี่ยวข้องกับระบบย่อยอาหาร ไม่ใช่ระบบภูมิคุ้มกัน

ภูมิแพ้อาหารแฝงกับการแพ้อาหาร

ภาวะเหล่านี้มีอาการบางอย่างที่เหมือนกัน อย่างไรก็ตามอาการ “ภูมิแพ้อาหารแฝง” แฝงมีแนวโน้มว่าจะใช้เวลานานกว่าอาการ “แพ้อาหาร”

ในขณะที่การแพ้อาหารเป็นผลมาจากปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกันต่ออาหารชนิดใดชนิดหนึ่ง แต่ภูมิแพ้อาหารแฝงเกี่ยวข้องกับระบบย่อยอาหารมากกว่าระบบภูมิคุ้มกัน

เมื่อมีภาวะภูมิแพ้อาหารแฝง ปริมาณอาหารที่คนกินมีความสัมพันธ์กับความรุนแรงของอาการ ในทางกลับกัน การแพ้อาหารแม้เพียงเล็กน้อยก็สามารถกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้อย่างรุนแรงได้

อาการภูมิแพ้อาหารแฝง

คนที่มีภาวะภูมิแพ้อาหารแฝงมักจะรู้สึกไม่สบายตัวทันทีหลังจากรับประทานอาหารบางชนิด อาการมีหลากหลายและมักเกี่ยวข้องกับระบบย่อยอาหาร

อาการทั่วไปของภูมิแพ้อาหารแฝง ได้แก่ : ท้องอืด, มีก๊าซมากเกินไป, อาการปวดท้อง, ท้องร่วง, ไมเกรน, ปวดหัว,
น้ำมูกไหล, ไม่สบายตัว ซึ่งเป็นความรู้สึกทั่วไปเหมือนเวลาอากาศเปลี่ยนแปลง

ในคนที่มีภาวะภูมิแพ้อาหารแฝงนั้น ปริมาณอาหารที่คนนั้นรับประทานไปจะเป็นตัวกำหนดความรุนแรงของอาการ

อาการภูมิแพ้อาหารแฝงอาจใช้เวลาสักครู่จึงจะปรากฏขึ้น การเริ่มมีอาการอาจเกิดขึ้นหลายชั่วโมงหลังจากรับประทานอาหาร และอาการอาจคงอยู่เป็นเวลาหลายชั่วโมงหรือหลายวัน

อาจเป็นเรื่องยากที่จะระบุว่า ใครมีอาการแพ้อาหารหรือเป็นโรคภูมิแพ้อาหารแฝง เนื่องจากสัญญาณและอาการที่แสดงออกมาของภาวะเหล่านี้มีความทับซ้อนกัน

สาเหตุและประเภท

ภูมิแพ้อาหารแฝงจะเกิดขึ้นหากร่างกายไม่สามารถย่อยอาหารบางชนิดได้ ภาวะนี้อาจเกิดจากการขาดเอนไซม์ย่อยอาหารหรือความไวต่อสารเคมีบางชนิด

อาหารที่มักเกี่ยวข้องกับภูมิแพ้อาหารแฝง

ได้แก่ : นม, กลูเตน (Gluten) เป็นโปรตีนชนิดหนึ่งพบมากในแป้งสาลีและข้าวบาร์เลย์, สีผสมอาหารและสารกันบูด, ซัลไฟต์, สารประกอบอื่น ๆ เช่นคาเฟอีน และฟรุกโตส

สรุป

ภูมิแพ้อาหารแฝงและการแพ้อาหารอาจมีอาการคล้ายๆ กัน ดังนั้นจึงอาจเป็นเรื่องยากที่จะวินิจฉัยภาวะเหล่านี้ และการวินิจฉัยยังมีความซับซ้อนขึ้นเมื่อคนเรามีอาการแพ้อาหารหลายชนิด

การจดบันทึกอาหารที่กิน อาการที่ปรากฏ และระยะเวลา  ข้อมูลเหล่านี้สามารถช่วยให้คนที่มีภาวะภูมิแพ้อาหารแฝงและผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพทราบว่าอาหารชนิดใดที่ก่อให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์

หากไปโรคตรวจภูมิแพ้อาหารแฝง แพทย์อาจแนะนำให้ทำการทดสอบผิวหนังหรือการตรวจเลือดเพื่อแยกแยะอาการ

ปัจจุบันในโรงพยาบาลและศูนย์การแพทย์หลายแห่งของไทยมีบริการตรวจภูมิแพ้อาหารแฝงในหลายแพ็กเกจและราคาที่แตกต่างกัน ผู้สนใจจะตรวจสามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมได้จากโรงพยาบาลและศูนย์การแพทย์นั้นๆ

หรือถ้าใครสนใจจะตรวจกับ อคีซีส ไลฟ์ (Akesis Life) ซึ่งเป็นศูนย์การแพทย์บูรณาการที่มีชื่อเสียงด้านนี้ สามารถเข้าไปดูข้อมูลเพิ่มเติมที่เว็บไซต์ https://akesisoncology.com หรือโทร.สอบถามกับเจ้าหน้าที่โดยตรงที่เบอร์ 06 5589 6964